سیستم دنده عقب دوچرخه یا همان شانژمان دوچرخه یکی از اجزا اساسی و حیاتی آن است که با توجه به استفاده مداوم از آن، نیازمند نگهداری، تمیزکاری و سرویس دوره ای است. اما چه زمانی شانژمان یا دنده عقب دوچرخه شما نیاز به تعمیر دارد؟ شانژمان دوچرخه به عنوان دنده عقب، بر روی چرخ عقب دوچرخه قرار می گیرد و در صورتی که به صورت صحیح نگهداری نشود و یا فرسوده شود، به تعمیر نیاز خواهد داشت. تعمیر شانژمان دوچرخه کاری نسبتاً ساده است و در صورتی که با نحوه تعمیر این اجزا و مراحل آن آشنا باشید، می توانید به راحتی و در منزل، شانژمان دوچرخه خود را تعمیر کنید. اگر یک تعمیرکار دوچرخه هستید حتما با ما همراه باشید تا نکات مهم سرویس و بررسی شانژمان و سیستم تعویض دنده دوچرخه های دنده ای را بررسی کنیم.
البته شما برای تعمیر شانژمان دوچرخه، نیازمند ابزار و وسایلی هستید که در این مقاله به آن ها اشاره خواهیم کرد. مطالبی که در این مقاله به آن ها پرداخته خواهد شد، شامل آشنایی صفر تا صد با شانژمان و تعمیر اصولی آن است که به شما در برطرف کردن هرگونه ایرادی که برای شانژمان دوچرخه تان به وجود آمده، کمک خواهد کرد. در صورتی که شما هم صاحب یک دوچرخه دنده ای هستید و سیستم دنده عقب آن دچار مشکل شده، یا وقتی که دنده به راحتی تعویض نمی شود و یا صدا می دهد، با ما همراه شوید تا هر آنچه را که برای تنظیم شانژمان دوچرخه، تعمیر شانژمان دوچرخه و همچنین تعویض شانژمان دوچرخه لازم است بدانید. برای خرید ابزار های مورد نیاز، می توانید از طریق چرخ آموز اقدام به درخواست اعزام متخصص سرویس و خدمات دوچرخه از ما کنید تا براحتی در محل شما انجام شود.
ساختار شانژمان دوچرخه چگونه است ؟
قبل از بررسی مشکلات و تعمیرات شانژمان دوچرخه، باید با ساختار و نحوه کارکرد انواع شانژمان دوچرخه آشنا شویم تا بتوانیم به بهترین شکل آن را تعمیر کنیم. شانژمان یا دنده عقب دوچرخه، در زبان لاتین با نام Rear Derailleur شناخته می شود و این قطعه کاربردی از سه قسمت اصلی بازوی نگهدارنده بدنه، بدنه ی اصلی و بازوی پایینی تشکیل شده است. بازوی نگهدارنده شانژمان در قسمت بالایی خود دارای یک مفصل و یک فنر است که بر روی گوشواره شانژمان قرار گرفته و به دوچرخه متصل می شود و سیم کشش تنظیم دنده نیز در این بخش قرار دارد. بدنه ی اصلی شانژمان که از دو باند، دو محور و یک فنر داخلی تشکیل شده است، که قسمتی مهم در سیستم دنده دوچرخه است و با کمک فنر داخلی و کشیدگی سیم دنده، دنده عوض می شود. پیچ های تنظیم نیز در این قسمت از شانژمان قرار دارند.
بازوی پایین شانژمان نیز از دو بخش مفصل فنری و قرقره ها تشکیل شده است و کار آن ها تغییر جایگاه زنجیر روی چرخ دنده های خودرو عقب است. پیچ های تنظیم شانژمان شامل دو عدد پیچ با نام های H-limit screw و L-LIMIT SCREW هستند که در تنظیم دنده عقب دوچرخه بسیار مهم اند. پیچ H-limit screw برای جلوگیری از چرخیدن بیش از حد به داخل و فیکس کردن آن بر روی خودرو کوچک است و پیچ L-LIMIT SCREW برای جلوگیری از چرخیدن بیش از حد به خارج و فیکس کردن دنده روی خودرو بزرگ است. به طور کلی ساختار کلی شانژمان، به عنوان یکی از قطعات حیاتی در سیستم دنده دوچرخه، بسیار ساده است و تعمیر آن نیز به راحتی انجام می شود. با شناسایی مشکلات آن، به سادگی می توانیم آن را تعمیر کنیم.
مراحل تعمیر شانژمان دوچرخه
اولین مرحله تعمیر یک قطعه از دوچرخه تشخیص صحیح و درست مشکل است. همان طور که گفته شده به قولی سوال درست پرسیدن نصف جواب است. پس در این مرحله برای شما عزیزان نحوه تشخیص مشکلات شانژمان را توضیح می دهیم. کلیدی ترین مشکلاتی که ممکن است در شانژمان دوچرخه به وجود آیند، این است که گوشواره آن تراز نباشد یا شانژمان کج شده باشد. همچنین، قرقره های شانژمان ممکن است فرسوده شده و نیاز به تعمیر داشته باشند. در این مقاله، تمامی این مسائل را بررسی خواهیم کرد. ساختار شانژمان دوچرخه به گونه ای است که در صورتی که قطعات آن به درستی تنظیم نشوند، مشکلاتی برای دنده عقب دوچرخه به وجود خواهد آمد. برای مثال، اگر گوشواره شانژمان به مقدار کافی تنظیم نشود، ممکن است شانژمان کج شود. همچنین، اگر سیم هایی که دنده عقب را به دست دنده بر روی فرمان وصل می کند، به درستی تنظیم نشوند، عملکرد دنده عقب با مشکل روبرو خواهد شد.
یکی از مشکلات رایج دنده عقب دوچرخه، فرسودگی قرقره های شانژمان است. در این صورت، قرقره ها نمی توانند به خوبی جایگاه زنجیر را تغییر دهند. با این حال، تمامی مشکلات دنده عقب دوچرخه قابل تعمیر هستند و با آشنایی با روش های باز و بسته کردن شانژمان دوچرخه و ابزار های مورد نیاز، می توان به راحتی آن را تعمیر کرد. در نتیجه، اگر به درستی مشکل را تشخیص دهید مشکلات شانژمان دوچرخه به راحتی قابل حل هستند و هیچ گونه مشکلی نیست که از تعمیر آن باز بمانید. توضیحات کامل در مورد باز و بسته کردن شانژمان دوچرخه نیز در یک مقاله جداگانه توضیح داده شده است، بنابراین می توان با مراجعه به آن، شانژمان دوچرخه را باز کرد و بعد از تعمیر و سرویس، مجدداً بر روی دوچرخه نصب کرد.
مشکلات عمده ای که برای شانژمان پیش می آید
اگر شما هم صاحب یک دوچرخه دنده ای هستید و یا قصد تبدیل شدن به یک تعمیرکار حرفه ای دوچرخه را دارید باید بدانید که برای تعمیر شانژمان نخست باید مشکلات عمده ای که برای دنده عقب دوچرخه پیش می آید را بشناسیم. تنظیم نشدن گوشواره شانژمان یکی از عوامل اصلی خرابی شانژمان است که در برابر آن باید اقدام کرد. به ویژه در شرایطی که در مسیر های ناهموار دوچرخه سواری می کنید یا دوچرخه شما ضربه می خورد، باید گوشواره را بررسی کرده، تعمیر و تنظیم کنید. راهنمای تنظیم گوشواره شانژمان در یک مقاله مفصل بررسی شده است که می توانید با مطالعه آن، گوشواره شانژمان خود را به راحتی تنظیم کنید. یکی دیگر از مشکلات شانژمان، خرابی قرقره آن است. قرقره شانژمان که به شکل چرخ دنده است، به دلیل گردش مداومی که دارد، باید هرچند وقت یکبار روغنکاری شود و در صورت فرسودگی، باید تعویض شود. جزییات تعمیر قرقره شانژمان را می توانید در مقاله ای که به آن اختصاص داده شده است، مطالعه کنید.
تعویض شانژمان
در صورتی که می خواهید مشکل شانژمان دوچرخه خود را حل کنید ولی با توجه به بررسی تمامی موارد ممکن همچنان این مشکل وجود داشته باشد، به احتمال قوی شانژمان شما فرسوده شده و دیگر عملکرد لازم را ارائه نمی دهد. بنابراین، بهتر است یک شانژمان جدید و تازه را به جای شانژمان قدیمی خود جایگزین کنید. همچنین، در صورت تمایل به ارتقای سیستم دنده خود، می توانید با کارشناسان ما در چرخ آموز تماس گرفته و از سرویس اختصاصی ما درخواست اعزام کارشناس و متخصص تعمیرکار دوچرخه به محل شما با کمترین نرخ بازار کنید تا برای تعویض انواع شانژمان با قیمت مناسب به راحتی شانژمان خود را تعویض کنید.
در ادامه، فهرستی از شانژمان های مختلف حرفه ای، که در بازار ایران به وفور یافت می شوند که با کیفیت بالا و با قیمت مناسب و معمولی را برای شما آماده کرده ایم:
- شانژمان DEORE شیمانو 10 سرعته M610
- شانژمان ALTUS شیمانو 9 سرعته M2000
- شانژمان ACERA شیمانو 9 سرعته M3000
- شانژمان دوچرخه سایگون مدل 01
- شانژمان دوچرخه کارینو مدل 01
- شانژمان دوچرخه شیمانو مدل ALTUS M310
- شانژمان دوچرخه شیمانو مدل Tourney Ty300
- شانژمان دوچرخه طرح شیمانو مدل TZ
- شانژمان ACERA شیمانو M360
- شانژمان ALTUS شیمانو M310
- شانژمان دوچرخه مدل QLB
- شانژمان طرح آسرا
- شانژمان دوچرخه رددو مدل 02
قطعات یدکی وابسته به شانژمان برای تعویض
برای تعمیر شانژمان دوچرخه، ممکن است نیاز باشد که برخی از قطعات دوچرخه، به ویژه اقلام مصرفی مانند قرقره و گوشواره دوچرخه، تعویض شود یا حتی شانژمان به طور کلی خراب شده باشد و نیازمند تعویض باشد. در هر صورت کلید رفع مشکلات شانژمان و خرید مناسب قبل از این مرحله می باشد. شما نیاز است که مشکل را به خوبی تشخیص داده و در جهت رفع آن اقدام کنید که به این کار تعمیر موثر دوچرخه می گوییم. اگر شما نتوانید به درستی مشکل را تشخیص دهید امکان دارد که در جهت اشتباه حرکت کرده و قطعه های دیگری را که سالم هستند تعویض کنید که این خود به ضرر کردن شما منجر می شود. ضمن اینکه مشکل نیز پابرجا خواهد بود.
جمع بندی مطالب تعمیر سیستم دنده های عقب دوچرخه
در صورت خرابی شانژمان دوچرخه، امکان دارد مسائلی مانند صدا های اضافی هنگام تعویض دنده به گوش رسد و یا اینکه تعویض دنده دشوار گردد. بنابراین، لازم است برای شناسایی مشکلات شانژمان و تعمیر آن اقدامات لازم را انجام دهیم. در این پست با هدف کمک به تمامی دوچرخه سواران ویا افرادی که با هدف آمادگی برای کار حرفه ای در زمینه تعمیر و سرویس دوچرخه و تبدیل شدن به یک تعمیرکار حرفه ای باشند به شما آموزش های مهمی داده شد. شما نیز اگر از آن دسته افرادی هستید که کاربر یک دوچرخه هستید و به طور مرتب از دوچرخه استفاده می کنید و علاقمند هستید که با ساب سیستم هایی که در یک دوچرخه وجود دارند و کارکرد هر کدام آشنا شوید و می خواهید خودتان به تعمیر و نگهداری حرفه ای دوچرخه خود بپردازید، برای آشنایی با مشکلات شانژمان دوچرخه و تعمیر آن بدون نیاز به مراجعه به تعمیرگاه این پست نوشته شده است. به امید اینکه این مقاله برای شما مفید واقع شود، در صورت داشتن هرگونه سوال در زمینه تعمیر دنده عقب دوچرخه و یا خرید لوازم مورد نیاز برای تعمیر و شانژمان دوچرخه، می توانید از کارشناسان چرخ آموز تلفنی پرسش نمایید یا در قسمت دیدگاه برایمان پیغام بگذارید.