برای تنظیم درست شانژمان دوچرخه، ابتدا باید بفهمیم که چگونه دنده عقب کار می کند. این مقاله به شما کمک می کند تا ابتدا مفهوم اولیه را درباره عملکرد دنده عقب بدست آورید و سپس آموزش جامعی درباره تنظیم شانژمان دوچرخه ارائه خواهد شد. البته تنظیم شانژمان در هر نوبت از تعمیرات و سرویس دوچرخه توسط کارشناسان ما در چرخ آموز انجام خواهد شد. اما به جهت آگاهی شما عزیزان علاقمند به دوچرخه سواری در این پست نحوه تعمیر شانژمان عقب را همراه شما هستیم. در بسیاری از موارد خرابی دنده عقب دوچرخه و هنگام تعویض دنده بهتر است ابتدا به موارد زیر قبل از تعمیر شانژمان و دنده عقب توجه کنید.
ساختار شانژمان عقب و اهمیت تنظیم درست و صحیح آن
در دنیای دوچرخه سواری، چندین مدل مختلف از شانژمان دوچرخه وجود دارد، اما همه آن ها یک طراحی و عملکرد اساسی دارند. بخشی از شانژمان که به عقب چرخ دنده ها وصل شده است، بخشی از سیستم است که به ندرت نیاز به تنظیم دارد و زمانی که خراب می شود باید آن را تعویض کنید. اما بخش اصلی قابل تنظیم شانژمان، عموما شانژمان دوچرخه نامیده می شود. در تعمیر شانژمان دوچرخه باید دانست که شانژمان دوچرخه از سه بخش اصلی تشکیل شده است. بازوی نگهدارنده بدنه، بازوی پایین و بدنه اصلی. بازوی نگهدارنده بدنه، دارای فنری است که به وسیله مفصل بالایی به بدنه دوچرخه متصل شده است و وظیفه نگهداری بدنه اصلی شانژمان را دارد. سیم کشش تنظیم دنده نیز در این بخش قرار دارد.
عملکرد شانژمان دوچرخه
بدنه اصلی شانژمان، دارای دو باند و دو محور است و با کمک فنر در داخل بدنه و کشیدگی کابل دنده، وظیفه تغییر دنده را دارد. در این بخش، بخش اصلی تنظیم و پیچ های آن نیز وجود دارند. بازوی پایین شانژمان از دو بخش تشکیل شده است، یکی از آن ها مفصل فنری است که وظیفه جمع کردن زنجیر را دارد و دیگری دو قرقره یا چرخ دنده که وظیفه هدایت زنجیر روی دنده های مختلف را انجام می دهد. با این توضیحات، امیدوارم که شما بهتر بتوانید شانژمان دوچرخه خود را تنظیم کنید و از تجربه دوچرخه سواری لذت ببرید.
مراحل و روش تنظیم شانژمان عقب
تنظیم پیچ های محدودیت “H-limit screw” و “L-LIMIT SCREW” بر روی شانژمان های دوچرخه یا شانژمان ها با دو پیچ تنظیم “H” و “L” صورت می گیرد که در کنار هم قرار دارند (مطابق تصویر). این دو پیچ ممکن است در بدنه اصلی یا در جای دیگری از بدنه اصلی قرار گیرند. این دو پیچ به شما کمک می کنند تا شانژمان را برای حرکت بیش از حد در کوچک ترین و بزرگ ترین دنده تنظیم کنید. برای تنظیم دقیق شانژمان عقب، بستگی بیشتری به تنظیم درست این دو پیچ دارد. پیچ های تنظیم “H” و “L” برای جلوگیری از چرخیدن بیش از حد به داخل یا به خارج تنظیم می شوند.
مرحله دوم تنظیم
پیچ اول “H-limit screw” برای تنظیم و جلوگیری از چرخیدن بیش از حد به داخل و فیکس آن در دنده کوچک است. پیچ “H” حرکت داخلی دنده را محدود می کند. با محکم کردن پیچ H، حرکت به سمت راست محدود می شود. پیچ دوم “L-LIMIT SCREW” برای تنظیم و جلوگیری از چرخیدن بیش از حد به خارج و فیکس دنده در دنده بزرگ است. پیچ “L” حرکت بیرونی دنده را محدود می کند. با محکم کردن پیچ L، حرکت به سمت چپ محدود می شود.
مرحله سوم کار
برای تنظیم شانژمان عقب دوچرخه و همچنین در هنگام تعمیر دنده عقب، توجه کنید که ابتدا دنده عقب را در پایین ترین دنده قرار دهید و دنده جلو را در بزرگ ترین دنده قرار دهید تا زنجیر روی بزگ ترین سینی قرار بگیرد. سپس صاف بودن گوشواره را بررسی کنید و در صورت لزوم آن را تراز کنید. همچنین دسته دنده را چک کنید و مطمئن شوید که دنده عقب کاملا خلاص شده است و قرقره شانژمان روی کوچک ترین دنده قرار دارد. برای تنظیم پیچ H، سیم دنده را باز کنید و به آرامی پیچ H را محکم کنید.
نکات مهم در تنظیم دنده عقب
در صورتی که دنده در کوچک ترین خودرو قرار نگیرد، چه باید کرد؟ اگر زنجیر به دنده عقب کوچک تر تغییر نکند، ممکن است بخاطر تنظیم نادرست پیچ تنظیم یا کابل، متوقف شود. در این صورت، بهتر است پیچ H را مطابق تصویر کمی باز کنید تا فنر شانژمان به خودرو کوچک اجازه بدهد قرار گیرد. اگر با باز کردن پیچ H دنده در خودرو کوچک قرار نگیرد، احتمالاً سیم دنده را به اندازه کافی باز نکرده اید و باید پیچ سیم دنده را مطابق تصویر کمی باز کنید تا زنجیر روی خودرو کوچک قرار گیرد.
در هنگام تعمیر شانژمان دوچرخه، بهترین راه برای تنظیم پیچ H، باز کردن سیم دنده است. اگر سیم دنده خیلی سفت و کشیده شده باشد، نمی توانید این پیچ را تنظیم کنید. بنابراین، بهتر است سیم دنده را باز کنید تا آزاد شود و بتوانید به راحتی پیچ H را تنظیم کنید. برای تنظیم قرقره شانژمان با کوچک ترین خودرو در یک خط راست، بعد از قرار گرفتن زنجیر روی خودرو کوچک، باید پیچ تنظیم H-limit را به آرامی به سمت عقب بچرخانید. باید آن را به حدی باز کنید که چرخ دنده شانژمان در خودرو کوچک در یک خط راست قرار گیرد.
اگر با باز کردن پیچ تنظیم H-limit، چرخ دنده شانژمان در خط راست با خودرو قرار نگیرد، احتمالاً سیم دنده بیش از حد سفت است و جلوگیری می کند تا شانژمان به حد کافی جم شود. بنابراین، باید سیم دنده را کمی یا کلاً باز کنید تا چرخ دنده شانژمان با خودرو کوچک در یک خط راست قرار گیرد. بخاطر داشته باشید که تنظیم قرارگیری قرقره شانژمان با کوچک ترین خودرو در مرحله اول بسیار مهم است.
تعمیر شانژمان و نکات آن
زمانی که چرخ دنده شانژمان دوچرخه با خودرو کوچک روی یک خط مستقیم قرار گرفت، باید کشش سیم دنده را تنظیم کنید. سیم دنده را به حدی بکشید و سفت کنید که همترازی شانژمان و خودرو کوچک حفظ شود، اما دقت کنید که سیم دنده بیش از حد نکشیده شود تا همترازی کاملاً از بین نرود. بهتر است در هنگام تعمیر و تنظیم کشش سیم دنده عقب دقت کافی را داشته باشید تا بهترین عملکرد را از خودرو کوچک خود بگیرید.
بعد از تنظیم صحیح قرقره شانژمان با خودرو کوچک و سیم دنده کشیده و سفت شده، باید حتماً هماهنگی قرقره شانژمان و خودرو ها را بررسی کنید. در صورتی که پس از تغییر دنده، قرقره شانژمان در وسط خودرو چهار قرار نگیرد، این بدان معنی است که دنده به درستی تنظیم نشده است و سیم دنده بیش از حد کشیده شده است. در این صورت، با استفاده از پیچ H، قرقره شانژمان را با کوچک ترین خودرو تنظیم کنید و سپس سیم دنده را به درستی بیاورید. اگر این مراحل به درستی انجام شود، قرقره شانژمان، زنجیر و خودرو در تمامی دنده ها در یک خط مستقیم قرار می گیرند. در تعمیر شانژمان دوچرخه توجه کنید که تنظیم آن از اهمیت دوچندانی برخوردار است، زیرا تنظیم درست و صحیح آن در عملکرد صحیح تعویض دنده دوچرخه موثر می باشد.
روش تنظیم سیستم دنده عقب دوچرخه
برای تنظیم پیچ L-LIMIT SCREW، حتماً باید دقت کنید که زمانی که دنده در حالت بالا ترین خودرو قرار می گیرد، قرقره شانژمان با بزرگ ترین خودرو در یک خط مستقیم قرار گیرد. این موضوع بسیار حائز اهمیت است زیرا در غیر این صورت، مفصل پایینی شانژمان ممکن است به پره های دوچرخه وارد شده و باعث آسیب و شکستن شانژمان و پره ها شود، که در این صورت باید به فکر تعمیر سیستم دنده عقب دوچرخه باشید. بنابراین، حتماً باید پیچ تنظیم L-LIMIT SCREW را به حدی بچرخانید تا شانژمان با خودرو بزرگ در یک خط قرار گیرد و با بستن این پیچ، فاصله بیش از حدی بین شانژمان و پره ها وجود نداشته باشد.
پیچ تنظیم B-SCREW نیز نیاز به تنظیم دارد. این پیچ در صورتی که زنجیر به درستی بر روی گیربکس بزرگ ننشیند. برای بیشتر سیستم های دنده، فاصله بین گیربکس بزرگ و قرقره تنظیمی بین ۵ تا ۶ میلی متر باشد تا زنجیر بتواند به راحتی در آن حرکت کند. با فشردن پیچ B-SCREW می توانید این فاصله را تنظیم کنید و صحت آن را با قرار دادن یک آچار آلن شماره ۶ و مقایسه آن به صورت بصری تشخیص دهید.
خرید آنلاین شانژمان دوچرخه
برای خرید آنلاین شانژمان می توانید از فروشگاه چرخ آموز استفاده کنید. شانژمان شیمانو شادو پلاس، یکی از بهترین و محبوب ترین انتخاب ها برای دوچرخه های کوهستان است. این شانژمان با مدل های مختلفی از جمله XTR، XT و SLX در بازار موجود است و در سال های اخیر برای دوچرخه های کوهستان ساخته شده است. یکی از ویژگی های منحصر به فرد این شانژمان ها، وجود یک محفظه کلاچ است که به منظور تنظیم و جلوگیری از ضربه های ناگهانی که به زنجیر دوچرخه در مسیر های ناهموار وارد می شود، طراحی شده است. برای تعمیر شانژمان دوچرخه بهتر است قطعه ای که تهیه می کنید از کیفیت مناسب برخوردار باشد. همچنین، شانژمان شیمانو شادو پلاس با کیفیت ساخت بالا و قابلیت اطمینان بالا مشهور است و به شما امکان می دهد تا به راحتی و با اعتماد به نفس بیشتری در مسیر های کوهستانی حرکت کنید. بنابراین، اگر به دنبال یک شانژمان با کیفیت و عملکرد برتر هستید، شانژمان شیمانو شادو پلاس بهترین گزینه برای شماست.
تنیجه گیری نهایی
همان طور که می دانید طراحی حرفه ای شانژمان عقب در محافظت از دوچرخه شما در ضرباتی که در هنگام دوچرخه سواری به آن وارد می شود اهمیت ویژه ای دارد. این ویژگی باعث می شود که دوچرخه ی شما در هر شرایطی به خوبی عمل کند و شما بتوانید با اطمینان بیشتری از سفرتان لذت ببرید. تعمیر دنده عقب و شانژمان دوچرخه در هنگام سرویس و نگهداری دوره ای دوچرخه شما مهم است. از آنجایی که تنظیم سیستم دنده ی دوچرخه در عملکرد صحیح آن اهمیت ویژه ای دارد، باید به روش های آن مسلط باشید تا در هنگام بروز مشکل و خرابی نخست آن را مورد بررسی قرار دهید.